Eğitim

Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul

Doktora Derecesi, Bilgisayar Mühendisliği, Haziran 2011

Doktora Tezi Başlığı: Elektronik Pazarlar için Müzayede ve Takas Modelleri

Tez Danışmanı: Prof. Dr. Can Özturan

Öz:
Bu tez içerisinde üç adet müzayede ve takas tabanlı elektronik pazar modeli önerilmektedir. Birinci modelimiz üniversitelerdeki ders ekleme/bırakma süreci için bir doğrudan takas modelidir. Bu modelde öğrenciler ders ekleme/bırakma isteklerini takas teklifi olarak verebilmektedirler. Ayrıca, öğrencilerin isteklerini öncelik sırasına göre belirtebilmelerini ve öğrenciler arasında adaleti sağlayan iki seviyeli bir ağırlıklandırma sistemi de mevcuttur. İkinci modelimiz çok birimli farksal müzayede-takas modelidir. Bu model çift taraflı müzayede sistemine takas özelliği eklemektedir. Bu sayede katılımcılar alış ve satış tekliflerinin yanı sıra takas teklifleri de verebilmektedir. Ayrıca farklı fiyatlı ürünlerin takas edilebilmesini sağlayan, ürünler arasında fiyat farkı belirtme özelliği de sağlanmıştır. Bu özelliklere ilaveten katılımcıların karmaşık satın alma, satış ve takas isteklerini ifade edebilmelerini sağlayan güçlü ve esnek bir teklif dili geliştirilmiştir. Üçüncü modelimiz bütçe sınırlı çift taraflı müzayede modelidir. Bu modelde yeni ve ikinci el ürünlerin ticareti için ayrık zamanlı çift taraflı müzayede sistemi önerilmiştir. Bu model, her bir katılımcının bir bütçe sınırı belirtmesine izin vererek, katılımcının aldığı ve sattığı ürünler arasındaki fiyat farkının belirttiği bütçe sınırı dahilinde kalmasını sağlar. Ayrıca, bu modelde katılımcıların ilgilendikleri ürünleri tek bir teklifte toplayabilmesini ve almak istediği ürün sayısını sınırlayabilmesini sağlayan bir mekanizma da mevcuttur. Bu üç model ve bu modellere ait eniyileme problemleri matematiksel olarak tanımlanmıştır. Birinci ve ikinci modellerin eniyilemesi için hızlı polinom zamanlı algoritmalar önerilmiş, üçüncü modele ait eniyileme probleminin ise NP-complete sınıfına dahil olduğu ispatlanmıştır. Önerilen algoritmaların başarımları çeşitli test problemleri üzerinde gösterilmiştir.

Yüksek Lisans Derecesi, Bilgisayar Mühendisliği, Temmuz 2004

Yüksek Lisans Tezi Başlığı: Şebekeler için Birleşimsel Müzayede Tabanlı Kaynak Tahsis Modeli

Supervisor: Prof. Dr. Can Özturan

Öz:
Kaynak tahsis problemi, bilişim şebekelerinin etkin olarak çözülememiş problemlerinden biridir. Bu problemin modellenmesi doğrultusunda bilişim şebekeleri için yeni bir birleşimsel müzayede tabanlı kaynak tahsis (BMTKT) yaklaşımı önerilmiştir. Bu ekonomi tabanlı model müşterilere ayrım yapmaksızın, istedikleri kaynak tiplerine birleşimsel teklif vermelerine imkan vererek, bilişim şebeklerine ait kaynakların etkili ve ekonomik açıdan verimli tahsisine olanak sağlamaktadır. Bu modeli çözmek için öncelikle BMTKT problemi tanımlanmış ve problem tamsayı programlama metodu kullanılarak formüle edilmiştir. Bu problem NP-hard sınıfına ait bir problem olduğundan dolayı optimum çözümü bulmak çok fazla zaman alabileceğinden, birim fiyat kriteri tabanlı iki yaklaşık sonuç algoritması önerilmiştir. BMTKT modeli için, içinde suni test üreticisi, optimum çözücüsü, bir üst sınır hesaplayıcısı ve üç adet yaklaşık sonuç çözücüsü bulunduran bir yazılım paketi hazırlanmıştır. Elimizde bu modele ait gerçek hayat verileri olmadığından, algoritmaların performansları test üreticisi tarafından oluşturulan kapsamlı testler ile sınanmıştır. Önerilmiş olan iki polinom zamanlı yaklaşık sonuç algoritması optimum sonuçlara göre yüzde 97,3 ve yüzde 99,2’lik ortalama sonuçlarla ümit verici performans değerleri vermiştir.

Lisans Derecesi, Bilgisayar Mühendisliği , Temmuz 2002

Lisans Tezi Başlığı: Çok-Birimli Birleşimsel Müzayede için Dal-Sınır Algoritması